Werken met het Mijn Ikken Ontdek-spel

Het Mijn Ikken Ontdek-spel bestaat uit 120 kaarten en bevat de volgende onderdelen:

• 98 Ikken-kaartjes
• 11 Spelvorm-kaartjes (de Bus, het Theater, het Orkest)
• 6 Delen-kaartjes
• 1 Bewuste Ik-kaartje
• 3 Polariteiten-kaartjes
• 2 houten poppetjes om Ikken te duiden tijdens onderzoek
• 5 fiches om belangrijke Ikken te markeren

Hieronder vind je een aantal suggesties om met het spel te werken. Bij de aanschaf van het spel ontvang je een handleiding met nog veel meer spelvormen. Klik hier als je het spel wilt bestellen.

Voorbereiding: Help je cliënt om de Ikken te vinden

Vragen die je aan je cliënt kunt stellen om Ikken te helpen vinden zijn:

1. Welke eigenschappen laat je vanzelf zien, zonder dat je erbij nadenkt?
2. Welke eigenschappen waarderen anderen in jou?
3. Op welke van jouw eigenschappen val je graag terug?
4. Welke eigenschappen laat je zien als je je ontspannen voelt?
5. Welke eigenschappen laat je zien als je je gestrest of in paniek voelt?
6. Welk gedrag of welke kwaliteiten vinden anderen typerend aan jou?

Je kunt als begeleider ook benoemen welke ikken je bij je cliënt herkent, maar vraag altijd of de cliënt dat zelf ook herkent.

Om ook de verstoten Ikken te ontdekken kun je de volgende vragen stellen:

1. Welke eigenschappen verafschuw je in anderen?
2. Welk gedrag van anderen vind je irritant of zit in je allergie?
3. Welke eigenschappen zou je echt niet willen hebben?
4. Met wat voor type mensen krijg je gemakkelijk ruzie?
5. Wat voor type mensen ga je liever uit de weg?

Spelvorm 1: De Bus

Benodigdheden:

• Kaartjes: Stuur van de Bus & Chauffeur
• Ikken-kaartjes
• 2 Poppetjes: 1 voor de Chauffeur en 1 voor de Ik waarmee in gesprek wordt gegaan

1. Laat de cliënt alle Ikken kiezen die h/zij bij zichzelf herkent. Je kunt hieraan een maximum verbinden om het overzichtelijk te houden, maar let op dat er met zowel prominente als minder aanwezige Ikken gewerkt wordt.
2. Vertel dat je cliënt zichzelf kan zien als een bus waarin al deze Ikken een plek hebben en dat jullie hier een oefening mee gaan doen, waarin je de rol van deze Ikken gaat onderzoeken. Er kunnen geen Ikken uit de bus stappen, alle Ikken die ooit in de bus zijn terechtgekomen reizen mee.
3. Leg het Stuur-kaartje zo dicht mogelijk bij de cliënt op tafel, zodat je cliënt de bus in kijkt vanaf het stuur.
4. Geef je cliënt het Chauffeur-kaartje en vraag je cliënt om deze bij het stuur te leggen en alle Ikken-kaartjes achter de Chauffeur plaats te laten nemen, zodat een bus-indeling ontstaat (bijv. in rijtjes van 3 of 4). De prominentere zitten vlak achter de bestuurder, de onderbelichte zitten achterin en dan is er nog een middengroep. Laat de cliënt zoveel mogelijk op eigen gevoel een indeling maken en hierin zijn eigen proces aangaan.
5. Zodra het voor de cliënt (ongeveer) klopt vraag je de cliënt een foto te maken van de huidige situatie
6. Leg uit dat het Chauffeur-kaartje staat voor de cliënt zelf en plaats een poppetje op het kaartje. (Dit kaartje staat gelijk aan de Bewuste Ik.) Vertel dat je cliënt de manager is van al deze Ikken en dat deze manager op gelijkwaardige voet in verbinding staat met álle Ikken.
7. Vraag je cliënt welke prominent aanwezige Ik h/zij herkent en zou willen onderzoeken. Plaats het andere poppetje op deze gekozen Ik.
8. Vraag je cliënt vervolgens om zich in te leven in de rol van deze Ik en ga onderzoeken welke gevoelens, behoeften, zorgen, gedachten, oordelen of angsten er leven. En ook: Wat probeert deze Ik voor de cliënt te doen? Waarvoor probeert deze Ik de cliënt te beschermen? Wanneer is deze Ik in het leven van de cliënt gekomen en waarom? Vraag dit goed uit en let erop dat de cliënt de rol van de Ik blijft innemen. Tip: spreek de Ik steeds aan met de naam van de Ik, bijv. Hallo Pusher, Zeg Pleaser …). Geef deze Ik complimenten voor wat deze voor de cliënt doet of wil.
9. Vraag vervolgens je cliënt om uit deze rol te stappen en terug te keren naar het Chauffeur-kaartje en vraag wat je cliënt zojuist deze Ik heeft horen vertellen.
10. Laat je cliënt onderzoeken welke van de Ikken hierop zou(den) willen reageren, of welke meer gehoord zouden willen worden en ga een voor een met deze Ikken in gesprek zoals bij punt 8. Plaats steeds het poppetje op de kaart van de Ik waarmee in gesprek wordt gegaan.
11. Laat je cliënt na het onderzoeken van elke Ik steeds vanuit de Chauffeurs-positie vertellen wat h/zij gehoord heeft en welke inzichten hem/haar dit geeft.
12. Vraag je cliënt om vanuit de Chauffeurspositie balans aan te brengen in de bus: welke Ikken mogen wat meer gehoord en gezien worden, welke Ikken mogen wat meer naar achteren?
13. Soms zit er een Gevangene in de Bus, vraag dan eens of de andere Ikken deze gevangene kennen en wat het voor iemand is, misschien is het bijv. een Getalenteerde of Wijze Ik, verander dan de naam.
14. Let op: de Ikken kunnen niet uit de bus. Ze zijn ergens in het leven van de cliënt ingestapt en ze blijven altijd deel uitmaken van iemands leven. Er kunnen wel nieuwe Ikken in de bus plaatsnemen, als de cliënt deze al pratende herkent en wil toevoegen.
15. Laat de cliënt een foto maken van de nieuwe bus.
16. Sluit af met een nabespreking over de ontstane inzichten.

Bij aanschaf van het spel ontvang je de handleiding met nog meer spelvormen:

Spelvorm 2: De Bus op weg naar een doel

Spelvorm 3: De Dirigent en het Orkest

Spelvorm 4: De Regisseur en het Theatergezelschap

Spelvorm 5: Werken met Tegenpolen, de kracht van polariteiten inzetten

Spelvorm 6: Je verschillende delen (Primair, Verstoten, Kwetsbaar, Onontdekt) in kaart brengen (incl. toelichting)

Wil je het spel bestellen? Vul dan op deze pagina het formulier in.